“Hier moet meer aandacht voor komen” kopt het tijdschrift Bouw Belang in editie februari/maart 2019 over de pilot betalingsregeling waarin Sallandse Wegenbouw de uitvoerende partij was

Terug naar nieuws overzicht

De huidige betalingsregeling in de infra is duur en ineffectief. Tijd voor verandering. Op initiatief van MKB INFRA zijn inmiddels twee pilots afgerond. Uiteindelijk doel: landelijke uitrol van een eigentijdse betalingsregeling die een einde moet maken aan de traditionele voorfinanciering door de GWW-ondernemer. Onlangs zijn de resultaten van de tweede pilot gepresenteerd in bijzijn van aanjager Beter Aanbesteden Karsten Klein.

“Het is geweldig, als opdrachtgever en -nemer samenwerken aan een verandering, waarvan ze inzien, dat het voor beiden profijtelijk is. Ik ga dit meenemen en er aandacht voor vragen.” Met die woorden sloot Karsten Klein, aanjager Beter Aanbesteden van het ministerie van EZK, de evaluatiebijeenkomst van een pilot Betalingsregeling af. Deze is gehouden op 18 december in Enschede, het thuisfront van de opdrachtgevende gemeente van de pilot. Sallandse Wegenbouw was de uitvoerende partij.
De pilot is de tweede op rij – de gemeente Horst aan de Maas was de eerste – die is afgerond nadat MKB INFRA in haar uitgave Contract op Maat (2015) de opdrachtgevende overheid had uitgedaagd voor een omwenteling van de betalingssystematiek. De afronding van de derde pilot met de gemeente Houten en Peek Bouw en Infra staat op stapel; een tweetal andere zijn in voorbereiding. Deze worden – net als de eerste twee – uitgevoerd onder auspiciën van de werkgroep betalingsregeling van de Commissie Aanbestedingen van MKB INFRA. Doel: de totstandkoming van een eigentijdse betalingsregeling die een einde moet maken aan de traditionele voorfinanciering door de GWW-ondernemer. 

Rentevoordelen

Al snel na ondertekening van het contract in de Enschedese pilot heeft Sallandse Wegenbouw een eerste aanbetaling ontvangen voor ondermeer bouwplaatskosten en leveranties. De uitvoeringstermijnen zijn vervolgens vroegtijdig vrijgegeven. Hierdoor stond het geld voor het betreffende deel van het werk op de rekening van de hoofdaannemer op het moment dat het afgerond was. 

Directeur van de Sallandse Wegenbouw, Johan Middelkamp: “Wij hoeven met de nieuwe systematiek geen geld te lenen voor een voorfinanciering. Dat is een doorn in het oog van infra-ondernemers, want geleend geld is voor ons duur geld. Wij betalen immers de marktconforme rente. Als er al geleend moet worden, dan kan dat veel beter door de opdrachtgevende overheid, in dit geval de gemeente Enschede, gedaan worden. Gemeenten kunnen tegen een veel lagere rente geld lenen dan bedrijven.” Middelkamp noemt nog een voordeel van de betalingsregeling zoals die in de pilot is afgesproken. “Het eventuele meerwerk loopt mee in de maandelijkse facturering. Dus geen cumulatie van meerwerk, waarover niet zelden gesteggel ontstaat, doordat het na oplevering lastig is om de exacte aard en toedracht van de meerwerksituaties te achterhalen.” Ten slotte wijst hij nog op het feit dat bankgaranties overbodig worden als de gemeente de termijnfacturen vooruitbetaalt. “Ook op dit punt worden kosten bespaard.” In de bijna afgeronde pilot in Houten zijn al vergelijkbare ervaringen opgedaan.

Maatschappelijke winst

Wat levert de betalingsregeling van de pilot voor de gemeente op, wilde Karsten Klein graag weten. Jean-Paul Boutkan, hoofd Stadsingenieurs & Ontwerp Enschede: “De genoemde voordelen zijn dat voor een belangrijk deel ook voor ons. Maar nog belangrijker vinden we het positieve maatschappelijk effect. Want met dezelfde snelheid waarmee wij de hoofdaannemer betalen, moet deze op zijn beurt de rekeningen van de onderaannemers en leveranciers voldoen. That’s part of the deal. Mocht een hoofdaannemer tijdens de uitvoering failliet gaan, dan is de kans vrijwel uitgesloten, dat hij de andere ondernemers in de uitvoerende keten meesleept in zijn ondergang. Want deze krijgen maandelijks vrijwel direct na hun geleverde prestatie hun rekening betaald. Dus hun medewerkers komen bij een faillissement van de hoofdaannemer niet bij het UWV terecht. Dat is directe maatschappelijke winst.” 

Graag gesprek aangaan

Wethouder Jurgen van Houdt, ondermeer verantwoordelijk voor leefomgeving en infra, voegt eraan toe dat Boutkan en zijn team sowieso gericht zijn op innovaties en vernieuwingen. “De pilot staat in een reeks van experimenten, waarin wij samen met de ondernemers optrekken. Bij ons staat de deur, los van de geregelde ontmoetingen met het bedrijfsleven, altijd open voor vernieuwende ideeën.”

Invloed aanwenden

Karsten Klein vond de presentatie van de resultaten zeer overtuigend en goed passen in de doelstellingen van Beter Aanbesteden. “Ik kan natuurlijk geen invloed uitoefenen op de wijze waarop marktpartijen hun betalingen regelen, maar ik kan ’t wel aankaarten bij alle relevante partijen.” MKB INFRA zal zeker doorgaan in de gesprekken met de opdrachtgevers over de invoering  van de eigentijdse betalingsregeling. Uiteindelijk doel: landelijke uitrol en – waar nodig – aanpassing van regelgeving. 

Voordelen die uit de pilot Enschede naar voren zijn gekomen: 

• Rentebesparing van ca. 130K – 150K
• Risico bij faillissement aanzienlijk beperkt
• Afname balanstotaal ca. 25 procent, solvabiliteitstoename 20/25 procent
• Discussies kredietinstellingen worden voorkomen
• Halvering kredieten bij banken
• Balansen banken gaan omhoog (financiering bouw telt zwaar door Basel 3)
• Verplichting binnen een week betalen in de keten voorkomt dat betalingstermijnen gehanteerd worden van soms meer dan 90 dagen